Malcolm Gladwell นักเขียนชื่อดังได้กล่าวไว้ในหนังสือ Outliers ว่า ความสำเร็จของคนคนหนึ่ง ไม่ได้เกิดจากแค่สิ่งที่เรามองเห็นภายนอก เช่น ความฉลาด วิธีการทำงาน หรือเครื่องมือที่ใช้เท่านั้น
หนึ่งในแนวคิดหลักที่หลายคนคุ้นเคยคือ กฎ 10,000 ชั่วโมง
ไม่ว่าจะเป็นนักพูดระดับโลก ศิลปินชื่อดัง มหาเศรษฐีอย่างบิล เกตส์
หรือแม้แต่วงดนตรีระดับตำนานอย่าง The Beatles ต่างก็ผ่านการฝึกฝนอย่างต่อเนื่องเป็นหมื่นชั่วโมงมาแล้วทั้งสิ้น
จำนวนชั่วโมงในการฝึกฝน คือหนึ่งในตัวแปรสำคัญที่สร้างความแตกต่าง
Gladwell ได้ศึกษานักไวโอลิน และพบว่าสามารถแบ่งนักดนตรีออกเป็น 3 กลุ่มหลักตามระดับความสามารถและจำนวนชั่วโมงฝึกฝน:
กลุ่มแรก: ระดับครูฝึก ใช้เวลาฝึกเฉลี่ยประมาณ 4,000 ชั่วโมง
กลุ่มที่สอง: ระดับเชี่ยวชาญ ใช้เวลาฝึกประมาณ 8,000 ชั่วโมง
กลุ่มที่สาม: ระดับโลก ใช้เวลาฝึก ไม่ต่ำกว่า 10,000 ชั่วโมง
เพื่อให้เห็นภาพมากขึ้น หากเราต้องการฝึกทักษะใดทักษะหนึ่งให้ถึงระดับ 10,000 ชั่วโมง:
ภายใน 1 ปี ต้องฝึก 27 ชั่วโมงต่อวัน (ซึ่งเป็นไปไม่ได้แน่นอน)
ภายใน 5 ปี ต้องฝึกวันละ 5–6 ชั่วโมง
ภายใน 10 ปี ต้องฝึกวันละ ประมาณ 3 ชั่วโมง
แต่เพียงแค่ปริมาณไม่พอ...
"คุณภาพ" ของการฝึกฝน คืออีกหนึ่งปัจจัยที่สำคัญไม่แพ้กัน
มีคนมากมายขับรถวันละ 3 ชั่วโมงทุกวันมานานหลายปี แต่ก็ไม่ได้กลายเป็นนักแข่งรถมืออาชีพ
เพราะการฝึกที่ไม่มีการพัฒนา หรือทำในโหมด "อัตโนมัติ" (Autopilot) ไม่ได้ช่วยให้เราเก่งขึ้นอีกต่อไป
เมื่อเราเริ่มคุ้นชินกับสิ่งที่ทำ เราจะใช้พลังงานและความพยายามน้อยลง จนชั่วโมงที่เพิ่มขึ้นกลายเป็นแค่ตัวเลข
หากอยากพัฒนา ต้อง "ยกระดับ" ความยากของการฝึกฝนขึ้นไปอีกขั้น
ตัวอย่างเช่น นักวิ่งที่ประสบความสำเร็จ ไม่ได้แค่วิ่งทุกวัน
แต่ต้องฝึกเวทเทรนนิง ควบคุมอาหาร และฝึกความยืดหยุ่นของร่างกายควบคู่กันไปด้วย
ซึ่งหลายอย่างอาจน่าเบื่อ หรือไม่ใช่สิ่งที่ชอบ แต่เมื่อก้าวข้ามไปได้ ความสามารถก็จะยกระดับขึ้นอย่างชัดเจน
ผมนึกถึงบทสัมภาษณ์ของ Kenny G นักแซกโซโฟนชื่อดังระดับโลก
ผู้สัมภาษณ์ถามว่า:
> “การเป่าแซกโซโฟนต่อเนื่อง 2 ชั่วโมงครึ่งตอนแสดงคอนเสิร์ต ดูเหมือนเป็นเรื่องที่ยากมาก แต่คุณกลับทำได้อย่างง่ายดาย อะไรคือเคล็ดลับของคุณ?”
Kenny G ตอบว่า:
> “มันไม่มีเคล็ดลับอะไรเลย ผมฝึกวันละ 3 ชั่วโมงมาตลอด 40 ปี
> ใครก็ตามที่ฝึกแบบเดียวกับผม ก็จะไม่รู้สึกว่าสิ่งนี้เป็นเรื่องยากเช่นกัน”
ความสำเร็จไม่ใช่เรื่องของพรสวรรค์เพียงอย่างเดียว
แต่มาจากการฝึกฝนอย่างสม่ำเสมอ เป็นระบบ และมีคุณภาพ
คุณอาจไม่ต้องฝึกวันละ 10 ชั่วโมง
แต่ขอให้เริ่มต้นวันละ 1 ชั่วโมง... โดยไม่หลีกเลี่ยงสิ่งที่ยาก
แล้ว 10 ปีต่อจากนี้ คุณจะอยู่ในจุดที่คนส่วนใหญ่ไม่สามารถไปถึงได้